Το Facebook ως ναρκωτικό

Το Facebook έχει σήμερα 350 εκατομμύρια χρήστες, που δαπανούν καθημερινά δέκα δισεκατομμύρια λεπτά σε αυτό ελέγχοντας τι κάνουν οι φίλοι τους, αφήνοντας σημειώσεις, χαζεύοντας φωτογραφίες και γενικά παρακολουθώντας τα τεκταινόμενα στον ψηφιακό κόσμο.

Πρόσφατα η Χάλεϊ Λάμπερσον, 17 ετών, και η Μόνικα Ριντ, 16, που φοιτούν στο γυμνάσιο του Πανεπιστημίου του Σαν Φρανσίσκο, είπαν «φτάνει» και συμφώνησαν η μία να αποτρέπει την άλλη να συνδέεται με τη συγκεκριμένη ιστοσελίδα. «Αποφασίσαμε ότι δαπανούμε υπερβολικό χρόνο στο Facebook και ότι θα έπρεπε να κάνουμε ένα διάλειμμα». Τα δύο κορίτσια συμφώνησαν να μπαίνουν στην ιστοσελίδα μόνο το πρώτο Σάββατο, καθώς συνειδητοποίησαν, όπως άλλοι έφηβοι, ότι δαπανούν ώρες στην ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης, ώρες που θα μπορούσαν να περάσουν μελετώντας ή κάνοντας άλλα, πιο χρήσιμα πράγματα.
Το Facebook δεν αποκαλύπτει πόσοι χρήστες έχουν απενεργοποιήσει τους λογαριασμούς τους, αλλά η Κίμπερλι Γιανγκ, ψυχολόγος και διευθύντρια του Κέντρου για την Απεξάρτηση από το Διαδίκτυο, επισημαίνει ότι «ο εθισμός στο Ιντερνετ είναι ακριβώς όπως κάθε άλλος. Είναι πολύ δύσκολο να απεξαρτηθεί κανείς», ενώ προσέθεσε ότι θαυμάζει τους εφήβους που βρίσκουν δικούς τους τρόπους για να απεξαρτηθούν καθώς δεν υπάρχουν προγράμματα που μπορούν να τους βοηθήσουν. Τον Οκτώβριο, το 54,7% των Αμερικανών ηλικίας από 12 έως 17 διέθετε ενεργό λογαριασμό στη συγκεκριμένη ιστοσελίδα, ενώ τον Οκτώβριο του 2008 το ποσοστό έφτανε μόλις το 28,3%, σύμφωνα με έρευνες που πραγματοποίησε η Nielsen.
Βέβαια, δεν είναι τόσο εύκολο να απεξαρτηθεί κανείς από τις ιντερνετικές του γνωριμίες. Στο βιβλίο της «Μόνη μαζί», η Σέρι Τερκλ, ψυχολόγος και διευθύντρια της Πρωτοβουλίας για την Τεχνολογία και τον Εαυτό, του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης, μιλάει με εφήβους που κατάφεραν να διακόψουν διά παντός τη σχέση τους με το Facebook. Οπως εξηγεί ένα δεκαοκτάχρονο αγόρι που ετοιμαζόταν να συμπληρώσει τις αιτήσεις εισαγωγής στο πανεπιστήμιο, το Facebook αποσπούσε την προσοχή του από τα σημαντικά, αλλά δεν του επέτρεπε να αντιληφθεί ποιος ήταν στην πραγματικότητα. Ετσι απενεργοποίησε το λογαριασμό του. Oμως το Facebook δεν διευκολύνει τη διαδικασία απεξάρτησης, ενώ ακόμα και αν απενεργοποιήσει κανείς το λογαριασμό του μπορεί να τον θέσει εκ νέου σε λειτουργία εύκολα.
Για τον Ουόλτερ Μίσελ, καθηγητή Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια με ειδικό αντικείμενο μελέτης τη δύναμη της θέλησης και τον αυτοέλεγχο, το πιο ενδιαφέρον της όλης διαδικασίας είναι ότι κάθε χρήστης αναγκάζεται να επινοήσει τις δικές του στρατηγικές αυτοελέγχου ενώ, όπως επισημαίνει η Ρέιτσελ Σίμονς, συγγραφέας του «Η κατάρα του καλού κοριτσιού. Ανατρέφοντας κορίτσια με αυτοπεποίθηση και θάρρος», η διαρκής ενημέρωση του Facebook δεν επιτρέπει στα παιδιά να «γυρίσουν εύκολα το διακόπτη». Είναι πολύ σημαντικό να έχεις κάποιον δίπλα σου που να σε γνωρίζει καλά σε αυτή την προσπάθεια απεξάρτησης, ο οποίος θα μπορέσει να σε βοηθήσει να μείνεις μακριά από τους πειρασμούς του Facebook.