Κρυμμένα μυστικά σε υπόγειες διαδρομές

Εκατοντάδες σπήλαια μοναδικής ομορφιάς στην Αττική

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΠΕΤΡΟΣ ΣΤΕΦΑΝΗΣ pstefanis@dolnet.gr

14590291

«Μόνο στην Αττική, τα σπήλαια και σπηλαιοβάραθρατα κάθετα φυσικά πηγάδια- ξεπερνούν τα διακόσια, κυρίως σε Υμηττό, αλλά και σε Πεντέλη- Πάρνηθα. Για μας, ωστόσο, τους ερασιτέχνες σπηλαιολόγους, ο “παράδεισός” μας είναι τα μεταλλεία Λαυρίου. Εκεί εισχωρούμε για να διανύσουμε αμέτρητα χιλιόμετρα κάτω από τη γη...».

Έχει τρυπώσει σε εκατοντάδες γνωστά ή κι ανεξερεύνητα, μικρά και μεγάλα, ελληνικά σπήλαια. Για τον 52χρονο υποδιευθυντή τραπέζης- χομπίστα σπηλαιολόγο κ. Νίκο Λελούδα, μέλος του Δ.Σ. της Ελληνικής Σπηλαιολογικής Εταιρείας (ΕΣΕ), οι υπόγειες διαδρομές είναι, εδώ και τριάντα τρία χρόνια, η συστηματική «τρέλα» του, όπως κι ο ίδιος παραδέχεται. «Έμαθα πρόσφατα και το Facebook, μόνο και μόνο για να ανεβάζω εκεί τις φωτογραφίες μου από τα ελληνικά σπήλαια! Στην Ελλάδα έχω ταξιδέψει παντού για να “χαθώ” μέσα τους, το καθένα τους είναι και μια πρόκληση για μένα! Ακόμα και η Αττική είναι γεμάτη από αυτά, μόνον ο Υμηττός έχει περισσότερα από ογδόντα! Συνεχώς, μάλιστα, μας ειδοποιούν και για νέα: λίγες μέρες πριν, για παράδειγμα, δήμαρχος της Ανατολικής Αττικής μάς πληροφόρησε πως οι φωτιές του καλοκαιριού έφεραν στο φως την κρυμμένη μέχρι πρότινος είσοδο ενός σπηλαίου. Στο αμέσως προσεχές διάστημα, εκκρεμεί η οργανωμένη εξερεύνησή του από εμάς, για να διαπιστώσουμε τι ακριβώς κρύβει στο εσωτερικό του...», λέει στα «ΝΕΑ». Εικόνες μοναδικής ομορφιάς, αλλά κι εκτεταμένης καταστροφής συνθέτουν κατά περίπτωση, όπως εξηγεί, το προφίλ των σπηλαίων στο Λεκανοπέδιο. «Το πιο εντυπωσιακό, τουλάχιστον στα δικά μου μάτια, είναι το Σπήλαιο του Πανός, λίγο πιο κάτω από την κορυφή του Πάνειου Όρους, πάνω από την Κερατέα. Το λέμε και Σπήλαιο του Λόρδου Βύρωνος, γιατί εκεί μέσα είχε χαθεί ο Λόρδος όταν οι πυρσοί του έσβησαν. Εξίσου ξεχωριστή είναι και η περιήγηση στα αρχαία ορυχεία Λαυρίου, που χρονολογούνται από τη Μυκηναϊκή Εποχή. Ήταν ανοιχτές στοές μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του ΄70. Μέσα εκεί είναι διάσπαρτα κι εκατοντάδες πηγάδια, καλυμμένα ωστόσο σήμερα από μπάζα και λύματα. Δυστυχώς, κι αρκετά άλλα αττικά σπήλαια είναι κατεστραμμένα από βανδαλισμούς. Κάποιοι κόβουν τμήματα από τον διάκοσμό τους και τα παίρνουν σπίτι τους...», υποστηρίζει ο κ. Λελούδας.
Σπήλαια- χαβούζες... «Κατά καιρούς συναντάμε σπήλαια- χωματερές, με βοθρολύματα ή άλλα, πάσης φύσεως στοιβαγμένα σκουπίδια. Το πιο εξωφρενικό που έχουμε αντικρύσει, λίγο καιρό νωρίτερα, ήταν σε τεχνητό πηγάδι, βάθους εκατό μέτρων, στα μεταλλεία Λαυρίου: μέσα εκεί βρήκαμε πεταγμένες χιλιάδες παρτίδες ληγμένων φαρμάκων! Αυτά ήταν πια σε αποσύνθεση, σε υγρή μορφή, κοντά στον υδροφόρο ορίζοντα της περιοχής!», λέει με τη σειρά του ο 42χρονος, με δεκαετή πλέον εμπειρία, σπηλαιολόγος, κ. Θανάσης Ξανθόπουλος, μέλος της ΕΣΕ. «Είναι κρίμα όταν ένα σπήλαιο είναι κοντά σε δρόμο ή και χωματόδρομο, να σταματούν άγνωστοι ασυνείδητοι και να πετούν εκεί μέσα τα σκουπίδια τους. Και στο Γραμματικό, σε παλιά ορύγματα μεταλλείων, βάθους έως και εκατό μέτρων, διαπιστώσαμε ότι έχει εναποτεθεί μεγάλος όγκος οικιακών απορριμμάτων. Κι όμως, σε ευθεία γραμμή, η λίμνη του Μαραθώνα απέχει μόλις δύο χιλιόμετρα...», σημειώνει. Και σε άλλα αθηναϊκά σπήλαια, η ανθρώπινη παρέμβαση έχει παίξει τον ρόλο της αρνητικά, συμπληρώνει. «Το πλέον μοναδικό σε μέγεθος και στολισμό σπήλαιο στον Νομό Αττικής, το Κουτούκι της Παιανίας, ένα από τα μόλις δύο επισκέψιμα- με εισιτήριο- για το κοινό, πάσχει από τη λεγόμενη αρρώστια των σπηλαίων: λόγω του κακού φωτισμού του, τα τοιχώματά του έχουν πρασινίσει από την άνοδο της θερμοκρασίας. Στη Ριζούπολη, πάλι, έχουν χτιστεί σπίτια ακριβώς πάνω από- σφραγισμένο ως αρχαιολογικό σήμερα- σπήλαιο 2.500 τετραγωνικών μέτρων!», αναφέρει ο κ. Ξανθόπουλος