ΛΕΥΚΩΜΑ / Οδοιπορικό στη Νέα Υόρκη των πρώτων Ελλήνων

H Ενωση Αποφοίτων Αμερικανικών Πανεπιστημίων παρουσιάζει στις 10 Μαρτίου στις 8 μ.μ. το βιβλίο ΚΥΝΗΓΩΝΤΑΣ ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ της Ρούλας Κοτσέτα στην Ελληνοαμερικάνικη Ενωση.

Οι πρώτοι μετανάστες από τη Λακωνία δημιούργησαν το δικό τους στέκι στη Νέα Υόρκη, την «Τράπεζα Λακωνίας»
Η διαδρομή των Ελλήνων της Νέας Υόρκης από τα πρώτα δειλά τους βήματα έως σήμερα ζωντανεύει σε νέο λεύκωμα
Oπρώτος Έλληνας μετανάστης που πάτησε το πόδι του στη Νέα Υόρκη το 1844 λεγόταν Βασίλης Κωνσταντίν. Κι ανάμεσα στους πρώτους ο Κολόμβος της Σπάρτης, Χρήστος Τσάκωνας (λεγόταν Κολόμβος γιατί έφερε κι άλλους συμπατριώτες του από τη Λακωνία στη «γη της επαγγελίας»). Το 1857 άνοιξε στη Νέα Υόρκη το πρώτο ελληνικό εστιατόριο, η «Πελοπόννησος», ενώ η πρώτη ελληνική εφημερίδα – η βασιλική «Ατλαντίς»- άρχισε να κυκλοφορεί καθημερινά από το 1 894.

Αυτά είναι μερικά μόνο από τα ενδιαφέροντα στοιχεία που συνέλεξε επί τόπου- στις βιβλιοθήκες και τα αρχεία των Ηνωμένων Πολιτειών- η δημοσιογράφος Ρούλα Κοτσέτα. Τα παρουσιάζει στο λεύκωμα που παρακολουθεί τους Έλληνες της Νέας Υόρκης από τα πρώτα δειλά τους βήματα έως σήμερα.

Λάτρης της Νέας Υόρκης η συγγραφέας, μας δίνει ένα οδοιπορικό στη Νέα Υόρκη των Ελλήνων διά μέσου των αιώνων με τη μορφή ενός πλούσια εικονογραφημένου λευκώματος, με κείμενα στην ελληνική και την αγγλική, με φωτογραφίες-ντοκουμέντα από διασημότητες- όπως ο Νουρέγιεφ, ο Ωνάσης και ο Άντονι Κουίν στο κέντρο διασκέδασης «Διόνυσος»- ενίοτε μοναδικές. Μέχρι κάποια παλιά συγκινητική φωτογραφία με τους μουστακαλήδες Έλληνες μετανάστες που πίνουν αρειμάνιοι τον καφέ τους και πίσω η ταμπέλα να γράφει, εις άπταιστον ελληνικήν: «Τράπεζα Λακωνίας». Τι δουλειές έκαναν; Ξεκίνησαν πουλώντας λουλούδια, λαχανικά, φρούτα ή παγωτά, εργάζονταν ως λούστροι. Μέχρι το 1910 είχαν φτάσει στο λιμάνι της Νέας Υόρκης- από την Πάτρα και τον Πειραιά 183.000 Έλληνες- χώρια οι λαθραίοι. Πολύ σύντομα γεννήθηκε το λεγόμενο «αν δύο Έλληνες συναντηθούν, ανοίγουνσύντομα δικό τους εστιατόριο». Κάποιοι διέπρεψαν- οι αδελφοί Σκούρα, για παράδειγμα, στους οποίους ανήκε η κινηματογραφική εταιρεία 20th Century Fox.

Οι πρώτοι Έλληνες της Νέας Υόρκης κατοικούσαν στο Lower Μanhattan- όπου απομένει η Ορθόδοξη Εκκλησία του Αγίου Νικολάου από το 1820-και στο Μπρονξ- όπου δημιουργήθηκε και το πρώτο ελληνικό σχολείο και όπου κατοικούν ακόμα 400 οικογένειες ομογενών, στην πιο φτωχή γειτονιά της Νέας Υόρκης, στην Αστόρια, όπου ιδρύθηκε μια δεύτερη πατρίδα. Η μετοίκηση άρχισε στη δεκαετία του ΄20. Οι Έλληνες οργανώθηκαν γύρω από τους συλλόγους και την Εκκλησία, πλήθυναν, πρόκοψαν, άνοιξαν σχολεία και, με τον καιρό, ιδιαίτερα μετά την ηρωική αντίστασή τους κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, κέρδισαν κάποιες συμπάθειες και έβγαλαν εκπροσώπους τους στην πολιτική σκηνή.

Αυτή τη στιγμή σε όλη τη Νέα Υόρκη υπάρχουν 11 ελληνικά σχολεία, ενώ στην «Αστόρια», τη μικρή Αθήνα και την περιφέρεια του Κουίν κατοικούν 75.000.

INFO
Ρούλα Κοτσέτα, «Κυνηγώντας το όνειρο», Εκδόσεις Αλεκτρυών (τηλ. 210-
7719.273), σελ. 263. Τιμή: 35 ευρώ.