Ο Πάνος Τζαβέλας υπήρξε θρέμμα μιας συγκλονιστικής γενιάς, γενιάς θυσίας, προσφοράς και στερήσεων. Την άντεξε μέχρι το τέλος, αδιαμαρτύρητα, καρτερικά, έχοντας μοναδικό αποκούμπι - μπάλσαμο για την ψυχή του την ποίηση και το τραγούδι. Τώρα, που έκλεισε ένας χρόνος από τον θάνατό του, η Νατάσα Παπαδοπούλου, σύντροφός του στη ζωή και στο τραγούδι επί 38 ολόκληρα χρόνια, αποφάσισε να τον τιμήσει με ένα μουσικό αφιέρωμα που θα έχει ως πυρήνα το πρόσωπο του Πάνου, το άγνωστο μουσικό του έργο, την πολυτάραχη ζωή του. Η εκδήλωση θα γίνει αύριο, στις 8 το βράδυ, στο βιβλιοπωλείο “Ιανός”, με τη συμμετοχή πλειάδας ομοτέχνων που συνεργάστηκαν ενόσω ζούσε, που αγάπησαν τον άνθρωπο και τον τραγουδοποιό Πάνο Τζαβέλα.
Με αφορμή την εκδήλωση ζητήσαμε από τη Νατάσα να μας πει τι παραπάνω απ' ό,τι ξέρουμε υπήρξε γι' αυτήν ο σύντροφός της και αν η ταύτιση του κόσμου “Τζαβέλας = αντάρτικα” τον αδικεί κάπως. Μας είπε:
“Ολοι ξέρουν ότι ο Πάνος ήταν αγωνιστής της αριστεράς, ξέρουν ότι έκανε χρόνια φυλακή και εξορία, ότι έχασε το πόδι στον εμφύλιο, ότι ο πολύς κόσμος τον ταυτίζει με τα αντάρτικα. Ο Πάνος φυσικά ήταν όλα αυτά, ήταν όμως κάτι περισσότερο από αυτά. Τον γνώρισα το 1971, επί χούντας, ενώ σπούδαζα στην Ανωτάτη Εμπορική (ΑΣΟΕΕ). Αρχίσαμε απο το '73 στην Πλάκα να τραγουδάμε Θεοδωράκη, αντάρτικα, αλλά και δικά του τραγούδια γιατί ο Πάνος έχει γράψει πολύ ωραία τραγούδια, αν και οι περισσότεροι ξέρουν τον “Κυρ - Παντελή”, το “Ξυπνήστε” και “Το φεγγαράκι” του Φώτη Αγγουλέ. Ο Πάνος όμως έχει μια πολύ μεγάλη γκάμα τραγουδιών, λαϊκά, σας θυμίζω εδώ τον δίσκο που είχε κάνει με την Καίτη Γκρέυ και με τον Νταλάρα, τραγούδια επαναστικά που έχει γράψει για τον Μαντέλα, τον Ορτέγκα, τον Τσε Γκεβάρα, τραγούδια λυρικά του Φώτη Αγγουλέ και λυρικά δικά του".
* Σαν άνθρωπος πώς ήταν;
Σαν άνθρωπος ήταν πολύ ευαίσθητος, πονεμένος, βασανισμένος από τη φυλακή και τις καταδίκες, μερικές φορές και λίγο σκληρός -τον δικαιολογώ απόλυτα-, γιατί ήταν άλλες οι αρχές του, μην ξεχνάτε ότι είχαμε 25 χρόνια διαφορά ηλικίας. Ήταν πολύ λιτός άνθρωπος, ζούσαμε σ' ένα δώμα 35 τετραγωνικών μέτρων στον Πειραιά, που κάηκε στις 28 Νοεμβρίου, λίγο πριν πεθάνει. Ήταν μόνος εκείνη τη βραδιά στο σπίτι. Χάσαμε τα πάντα, εκτός από μια κιθάρα... όλα μας τα υπάρχοντα. Κάηκαν όλα τα βιβλία που είχε φέρει από τη Ρωσία, δύο επιστολές του Σοστακόβιτς, τα μουσικά όργανα που είχαμε φέρει από τα πολλά ταξίδια μας στο εξωτερικό, με λίγα λόγια κάηκαν τα πάντα, ολόκληρο το αρχείο.
* Και πώς σώθηκε ο ίδιος;
Σύρθηκε και βγήκε στην ταράτσα, είναι συγκλονιστικό το πώς βγήκε, αυτό θέλω να το γράψεις. Σύρθηκε μέσα από τις φλόγες με την κιθάρα στο χέρι! Αυτή είχε πάρει και τίποτε άλλο! Έτσι τον βρήκαμε!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου